Ο διεθνής έντονος ανταγωνισμός υποχρεώνει τις επιχειρήσεις στην προσπάθεια τους να καταξιωθούν οικονομικά και να επιτύχουν υψηλότερα κέρδη σε ένα “συνεχές κυνήγι” νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
Στην περίπτωση αυτή όμως, ο χαρακτηρισμός «νέα προϊόντα και υπηρεσίες» δεν είναι αρκετός. Ή μάλλον ο σωστός.
Θα πρέπει πλέον να μιλάμε για «καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες». Αυτό το είδος της δραστηριότητας είναι που θα κάνει την επιχείρηση να ξεχωρίσει ανάμεσα στους ανταγωνιστές της, να αναβαθμιστεί σε ολιγοπωλιακή και τέλος να γίνει μονοπωλιακή και απόλυτα επικερδής.
Για να υπάρξει κερδοφόρος καινοτομία για την επιχείρηση, γιατί υπάρχουν και μη κερδοφόρες περιπτώσεις, θα πρέπει να δαπανηθούν κεφάλαια στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης. Έμμεσα ή άμεσα η στόχευση είναι να αποφέρουν σε:
- μείωση του εργατικού κόστους
- μείωση χρήσης υλικών και ενέργειας
- ελαχιστοποίηση καταστροφής του περιβάλλοντος
- ευελιξία της παραγωγής
- επανεξέταση και εφαρμογή νέων πρωτοκόλλων προδιαγραφών και κανονισμών
- βελτίωση της ποιότητας
- επέκταση νέων δυνατοτήτων του προϊόντος
- αύξηση του μεριδίου σε παλιές και νέες αγορές
- αντικατάσταση του προϊόντος όταν θεωρείται ξεπερασμένο
Τα σπουδαιότερα σημεία όμως από τα παραπάνω και σε αυτά θα πρέπει να στοχεύσουμε είναι:
- η καινοτομία του να δημιουργηθεί ένα τελείως νέο προϊόν με μια νέα επίσης καινοτόμα διαδικασία παραγωγής και
- η βελτίωση ενός υφιστάμενου προϊόντος με μια υπάρχουσα παραγωγική διαδικασία.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να υπάρξει μελέτη για την διάθεση των πόρων σε καινοτόμες δραστηριότητες, ίσως και η μεταφορά των πόρων από κάποιες υπάρχουσες σε κάποιες άλλες που θα κριθούν περισσότερο προσοδοφόρες.
Οι καινοτομίες ως προς το αντικείμενο τους, μπορούν να χαρακτηριστούν σε:
- Επιθετικές καινοτομίες, οι οποίες στηρίζονται και προωθούνται από εταιρίες κολοσσούς συνήθως. Εταιρίες του ολιγοπωλίου και μονοπωλίου που με τεράστιο ρίσκο αλλά και τεχνολογία μαζί με συνεχή έρευνα μπορούν με τις καινοτομίες τους να αλλάξουν την ιστορία στην αγορά.
- Αμυντικές καινοτομίες, οι οποίες στηρίζονται από εταίρες παρομοίου μεγέθους με τις προηγούμενες με την διαφορά όμως ότι απαντούν, μένοντας ένα βήμα πίσω παρατηρώντας το καινοτόμο προϊόν, όχι για να το αντιγράψουν αλλά για να ανακαλύψουν τα μειονεκτήματα του και να παράγουν το δικό τους βελτιωμένο.
- Μιμητικές καινοτομίες, ονομάζουμε αυτές με τις οποίες οι επιχειρήσεις που τις στηρίζουν προσπαθούν να αντιγράψουν το επιτυχημένο προϊόν των άλλων και φυσικά να παραμείνουν έστω στο επίπεδο του ανταγωνισμού. Φυσικά υπάρχουν νόμοι οι οποίοι προστατεύουν τους κατασκευαστές των πρωτοτύπων από τους αντιγραφείς, πλην όμως τα κέρδη είναι πολλές φορές περισσότερα από την ζημιά που μπορεί να πάθει η αναγράφουσα διωκόμενη νομικά εταιρεία.
- Εξαρτημένες καινοτομίες, εφαρμόζονται από εταιρίες οι οποίες και οι ίδιες τελούν υπό καθεστώς εξάρτησης από μία άλλη εταιρεία, αυτή που δημιούργησε την καινοτομία. Ο λόγος είναι απλός. Πρόκειται απλά για μία συνεργασία όπου η εξαρτημένη εταιρεία παράγει απλά το προϊόν ή κατασκευάζει μέρος αυτού.
Πάντως το σημαντικό είναι να τονίσουμε πως χωρίς την καινοτόμο δραστηριότητα στην επιχειρηματικότητα, δεν μπορεί να υπάρξει κανενός είδους οικονομική, αλλά και πολιτιστική, όπως και κοινωνική πρόοδος.